In de Provence, een kilometer ten noordwesten van Draguignan, staat de Feeënsteen. Het is een wankele dolmen met schade van een bomaanslag. Één van de vele prachtige hunebedden in Frankrijk.
Deze Feeënsteen (Pierre de la Fée) staat een kleine honderd meter van de weg op privé terrein. Het bord dat erbij staat vermeldt niet waarom deze dolmen deze toverachtige naam heeft. Ook staat er niets over de bomaanslag in 1974. De daders protesteerden tegen de verplaatsing van het administratieve centrum van de regio van Draguignan naar Toulon. Ik vraag me af waarom ze geen aanslag in Toulon hebben gepleegd. Dat lijkt me gezien hun overtuiging meer voor de hand liggen.
Instortingsgevaar van de Feeënsteen
De Feeënsteen is één van de vreemdste dolmens die ik ooit heb gezien. Dat alleen nog drie draagstenen en een deksteen overeind staan en de grafkamer helemaal openligt kan ik nog begrijpen. Maar ik kan er met mijn hoofd niet bij dat het hele ding niet in elkaar is gestort; de voorkant helt ver over. Ik durf er niet onder te staan. De landing van twee duiven lijkt me genoeg om het evenwicht na al die millennia voorgoed te verstoren. De gedachte dat het geheel ondanks de bomaanslag nog overeind staat stelt me slechts ten dele gerust. De lasnaad in de linker draagsteen aan de voorkant maakt me duidelijk dat er een flinke renovatie heeft plaats gevonden. En er is meer schade; oppervlakkige krassen van de laatste eeuwen. Herken ik daar het jaartal 1819 of 1919?
Collectief
Het informatiebord vermeldt wel dat de dolmen is opgericht in 2.500 voor Christus. Het was een collectieve begraafplaats waar mensen van heinde en verre op af kwamen. Misschien kan je het in dat opzicht wel een prehistorisch administratief centrum noemen; bij gebrek aan schrift vond de administratie mondeling plaats. Als overlevering. Ik stel me voor hoe na eeuwen van praten en vergaderen de eerste geschriften worden opgeslagen in het centrum van dit stadje. Ook dat weer eeuwenlang. Diep gewortelde traditie. Totdat iemand verzint dat administreren en overleveren veel goedkoper kan in Toulon. Het gevolg is een gehavende afgedankte Feeënsteen. Nee, de moderne tijd heeft deze dolmen duidelijk geen goed gedaan. Interessant is hij wel. Vandaar onderstaande artistieke interpretaties.
