Bougon heeft Tumuli; Enorme stenen grafheuvels uit het neolithicum

Vijftig kilometer van Poitiers liggen de zes tumuli van Bougon. De oudste stamt uit 4.700 voor Christus. En dat is geen typefout. Wauw!

Als ik op een zonnige ochtend in mei het terrein oploop, zie ik als eerste een moderne constructie uit 1993. Het is het museum. Als ik beter kijk zie ik hoe het fraai is gemodelleerd om een middeleeuws gebouw. Het geheel herbergt een unieke collectie stenen pijlpunten, werktuigen en gebruiksvoorwerpen en daarnaast reconstructies van andere prehistorische sites; Catalhoyuk (Turkije) en Gavrinis (ook in Frankrijk). Ik vind het heel bijzonder, omdat vondsten zelden in de buurt van de vindplaats blijven. Meestal gaan ze naar het museum van een nabijgelegen stad. Ik voel me een kind in een snoepwinkel.

Terrein

De weg naar de tumuli zelf is lang, maar niet vervelend. Op het terrein staan informatieve producten van de experimentele archeologie. Ik zie recent gebouwde grafheuvels en hunebedden in verschillende stadia van ontwikkeling en nagebouwde neolithische houten woningen. Als ik de tumuli nader, heb ik al zoveel indrukken te verwerken gehad, dat ik haast zou vergeten dat me de hele reis om deze tumuli te doen was.

Zes bouwsels op een rij, ieder voorzien van een handig informatiebord. Van links naar rechts alfabetisch betiteld, oplopend in ouderdom. Meteen valt de omvang op. Ik heb grotere afzonderlijke heuvels gezien, maar niet ouder en ook nog nooit zoveel bij elkaar. En zoveel kleiner dan het grootste dat ik ken is de grootste van Bougon niet.

De tumuli van Bougon

A: Het monument is 5 meter hoog en rond met een diameter van 42 meter. Archeologen vonden hier in 1840 in verschillende lagen overblijfselen van ongeveer 200 mensen. Deze grafheuvel was in gebruik van 4.000 tot 3.000 voor Christus. In de ruime grafkamer zie ik krassen uit moderne tijden en fossiele overblijfselen in de stenen uit veel oudere tijden.

B:  Deze grafheuvel is 36 meter lang en biedt ruimte aan twee kamers die nu volledig open zijn. Ook deze heuvel was in gebruik tot 3.000 voor Christus.

C:  Dit is een complex bouwsel dat in verschillende perioden is uitgebouwd met als resultaat een vierkante en een ronde kant, opgetrokken in kleine stenen. Het heeft een diameter van 57 meter en stamt uit 4.000 voor Christus.

D: Dit merkwaardige langgerekt dijkje scheidt het oude van het nieuwe deel. Het is ongedateerd, neolithisch en uniek in zijn soort.

E: Deze kleine maar fijne dolmen met twee kamers bood plaats aan een beperkt aantal overledenen. Het is één van de oudst van zijn soort en is voor het eerst gebruikt rond 4.500 voor Christus. Meer dan duizend jaar later werd het herbruikt.

F: Dit de oudste en met zijn lengte van 72 meter grootste grafheuvel van het complex; Van het beperkt aantal overleden dat hier werd gevonden bestond ongeveer de helft uit kinderen.  Ongelooflijk maar waar is de ouderdom van 4.700 voor Christus. De twee kamers kan ik gewoon inlopen.

Terug

Als ik terugloop richting het museum realiseer ik me dat al een halve dag door dit complex dwaal. En het is nog niet voorbij, want prompt sta ik een fraai aangelegde tuin vol planten die in het neolithicum belangrijk voor onze voorouders waren. Daarna sta ik nog even stil in het winkeltje waar ik een informatieve museumgids aanschaf en twee stripboeken over kunst in het paleolithicum. In al die heb ik tijd slechts twee andere bezoekers gezien. Ik vraag me af of dat door het laagseizoen komt, door de afgelegen locatie. Aan de belangstelling kan het niet liggen, want ik weet dat hunebedden in Frankrijk zeer druk bezocht kunnen worden.