Pentre Ifan staat in Pembrokeshire. Van de 250 neolithische monumenten in Wales, vinden veel bezoekers dit het mooiste prehistorische bouwwerk van het land. Hoe dat komt, kun je hieronder lezen.
Prehistorische bouwwerken in Wales
Wales is half zo groot als Nederland. Het heeft een lange roerige geschiedenis. Resten uit het paleolithicum en het mesolithicum zijn dun gezaaid, maar dat geldt niet voor overblijfselen uit de laatste periode van de prehistorie. Behalve hunebedden vind je er onder andere steencirkels, staande stenen (menhirs), een kopermijn, grafheuvels en heuvelforten (hillforts).
De hunebedden dateren uit de periode van 4.000 tot 2.000 voor Christus. Meestal staan ze in de kustgebieden. Denk daarbij vooral aan het zuidwesten en het noordwesten. Oorspronkelijk stonden waarschijnlijk zo’n 750 prehistorische constructies in Wales. In de loop der tijd zijn er net als in Nederland veel afgebroken. De stenen verdwenen als bouwmateriaal in boerderijen en afscheidingen.
Een bezoek aan Pentre Ifan
De tweebaansweg van Fishguard naar Cardigan is goed begaanbaar. Zodra ik rechtsaf sla kom ik echter op een van de one-track-roads die in Wales bijzonder talrijk zijn. In dit specifieke geval lijkt de weg in het landschap gezonken; het zicht naar links en rechts is daardoor zeer beperkt. Dat is best jammer, want de weg voert door de Presilis (ook wel Presili Hills of Presili Mountains), een indrukwekkende heuvelrug met heide, moeras en landbouwgrond. De fameuze bluestones in het meer dan 250 kilometer verder gelegen Stonehenge komen hier vandaan.
De parkeerruimte is klein. Er kunnen hooguit een stuk of zes voertuigen staan. Ik moet even wachten tot een bezoeker het terrein verlaat voor ik mijn auto kwijt kan. Waarschijnlijk komt dat doordat het nu hoogseizoen is. Na een korte wandeling langs een muur van oude stenen zie ik het monument staan. Direct begrijp ik waarom Pentre Ifan algemeen wordt beschouwd als het mooiste hunebed van Wales.
Wat maakt Pentre Ifan zo bijzonder?
Dit is niet de eerste keer dat mij opvalt hoe nauwkeurig de plek van een hunebed door de bouwers is gekozen. Het uitzicht op de Preseli Hills is wijds. In de verte zie ik de zee. De omgeving laat zich compleet overzien. Je kunt hier zitten en uren blijven kijken. Sterker nog; ik spreek een dame die dat al enige tijd doet. Ze doet ook yoga oefeningen. Net als ik voelt ze af en toe aan de stenen. ‘Is je opgevallen dat Pentre Ifan als een kader om het landschap valt?’ vraagt zij mij.
Het is het gevolg van de bijzondere constructie; de draagstenen zijn hoger dan een volwassen persoon. Daardoor kun je inderdaad goed onder het bouwwerk doorkijken naar de groene heuvels. Het is een unieke kwaliteit van dit hunebed.
Een ander fascinerend aspect van Pentre Ifan is de deksteen. Met een lengte van vijf meter, een breedte van twee en een halve meter en een gewicht van pakweg zeventien ton kun je gerust van een joekel spreken. Hij balanceert op drie punten en lijkt haast te zweven. Ik vraag me af hoe het mogelijk is dat deze constructie al zo lang stand houdt.
Als ik om het hunebed heen loop, valt mij op dat hij vanuit ieder gezichtspunt fotogeniek is. Dat komt vooral doordat er behalve de drie draagstenen ook nog drie andere stenen van even grote hoogte staan. Het levert met iedere stap een nieuwe interessante compositie op.
Is de mystieke sfeer voelbaar bij Pentre Ifan?
Hunebedden zijn kathedralen uit het verre verleden. Ooit hadden ze een religieuze betekenis en brachten zij verbinding tussen het nu en de eeuwigheid. Daarom kan ik het nooit laten om de stenen even aan te raken en me te concentreren. Dat leidt ook in dit geval niet tot visioenen, diepe inzichten of openbaringen. Wel geeft het me de mogelijkheid om me even te concentreren en mijn plek in de kosmos te overdenken. Kosmische energie voel ik niet, maar begrippen als tijd en ruimte krijgen wel extra betekenis aan de voet van Pentre Ifan. Als de toeristen (op één na) weg zijn, ervaar ik de stilte in mezelf en het landschap.
In plaats van om te keren, rij ik verder over de weg waarover ik gekomen ben. Het zicht wordt beter. Slechts een keer hoef ik te manoeuvreren om een tegenligger richting het mooiste hunebed van Wales te laten passeren.
Bronnen:
