Utrecht

Steentijd (tot ca. 2000 v.Chr.)
De eerste bewoners van het huidige Utrecht waren jager-verzamelaars die leefden van de jacht op wild, de visvangst en het verzamelen van planten. Resten van vuurstenen werktuigen, zoals pijlpunten en schrabbers, getuigen van hun aanwezigheid. Vooral langs de hogere zandgronden van de Utrechtse Heuvelrug en bij waterlopen als de Vecht en Kromme Rijn zijn sporen van steentijdmensen gevonden. Hier konden ze profiteren van bossen, rivieren en open vlaktes.

Bronstijd (ca. 2000–800 v.Chr.)
In de bronstijd maakte de samenleving een overgang naar landbouw en veeteelt. Mensen vestigden zich op hogere gronden om overstromingen te vermijden. Op de Utrechtse Heuvelrug en in de Gelderse Vallei zijn grafheuvels (tumuli) uit deze periode bewaard gebleven. In deze heuvels begroef men vooraanstaande personen, vaak met waardevolle voorwerpen als bronzen wapens en sieraden.

IJzertijd (ca. 800–12 v.Chr.)
Tijdens de ijzertijd werd het gebruik van ijzer gemeengoed en groeiden de dorpen. De bewoners bouwden boerderijen van hout en leem en legden akkers aan. Het landschap van Utrecht bestond uit bossen, moerassen en open vlaktes. Archeologische vondsten, zoals aardewerk en huisplattegronden, geven een goed beeld van het dagelijks leven in deze periode. Ook zijn resten van houten hekken en veekralen gevonden.

Overgang naar de Romeinse tijd
In de late ijzertijd vestigden zich hier de Bataven en Cananefaten, lokale stammen die later met de Romeinen in contact kwamen. De Romeinen bouwden langs de Rijn, toen de noordgrens van hun rijk (de Limes), een reeks forten (castella), waaronder Fectio (bij Vechten), waarmee de prehistorie langzaam overging in de historische tijd.